Samenwerking met Duitsland

Het doel van samenwerking met Duitse partners is om in stroomgebieden die grensoverschrijdend zijn samen te werken aan het gewenste veiligheidsniveau en aan de gewenste waterkwaliteit en waterkwantiteit.

Zowel de Duitse als de Nederlandse waterbeheerders stellen hun eigen doelen voor een goed waterbeheer en voeren daarvoor maatregelen uit. De grensoverschrijdende samenwerking is bedoeld om elkaar over dit beleid te informeren, af te stemmen en als het kan samen maatregelen te treffen. Daarnaast is uitwisseling en samenwerking nodig bij (dreigende) calamiteiten door watervervuiling en tijdens situaties van regionaal hoog water. Verder willen we samenwerken om kansen te benutten. Verdere ontwikkeling van grensoverschrijdende beken tot verbindende schakels voor ecologie en toerisme en tot 'Flusslandschaften' zijn daar voorbeelden van. Het regionale waterbeheer kan ook economisch van betekenis zijn in de grensregio's.

Samenwerking op grond van Europese Richtlijnen

We zetten de afstemming in de planvorming voor de Kaderrichtlijn Water (waterkwaliteit) en de ROR (EU richtlijn overstromings risico's) (overstromingsrisico's) voort in de Duits-Nederlandse Stuurgroep en de Werkgroep Rijndelta-Oost, die hiervoor opgericht zijn. In deze groepen informeren vertegenwoordigers van de Duitse en Nederlandse waterbeheerders elkaar over de planvorming en stemmen waar nodig en mogelijk voor de grensoverschrijdende wateren de doelen en maatregelen op elkaar af. Enkele Duits-Nederlandse ('technische') werkgroepen die zich richten op monitoring waterkwaliteit, vismigratie en regionaal hoogwater, leveren ondersteuning.

Samenwerking in het regionaal platform en de grenswatercommissies

Er is sinds 2012 sprake van structurele samenwerking tussen de waterschappen Vechtstromen en Rijn en IJssel, Kreis Borken en Landkreis Grafschaft Bentheim. Hiervoor is het Grensoverschrijdend Platform voor Regionaal Waterbeheer (GPRW) opgericht. Een Nederlands-Duits coördinatiebureau, dat bij de EUREGIO (samenwerkingsverband tussen Duitse en Nederlandse gemeenten en provincies, gevestigd in Enschede en Nordhorn) te Gronau is gehuisvest, ondersteunt dit platform. Dit regionale platform zet zijn activiteiten in de planperiode voort. Het accent ligt daarbij op de afstemming en samenwerking in de grensregio van de deelnemende organisaties.

De waterschappen Vechtstromen en Rijn en IJssel zetten ook de afstemming in het formele Grenswateroverleg voort. Dit overleg is gebaseerd op het grensverdrag tussen Nederland-Duitsland uit 1960. Er is jaarlijks overleg van de grenswatercommissie (wettelijk commissie o.l.v. de regering waarin afspraken worden gemaakt met de buurlanden over grensoverschrijdende aangelegenheden) in het stroomgebied van het Grenskanaal-Oude Rijn, in de regio Emmerich. De komende jaren wordt mogelijk ook de commissie voor het Vecht- en Dinkelstroomgebied weer actief.

Maatregelen werkgroep Monitoring

In de Duits-Nederlandse werkgroep Monitoring zijn stappen gezet die leiden tot een beter afgestemde monitoring van de waterkwaliteit aan weerszijden van de grens. De beschikbare monitoringsinformatie van de waterschappen en Duitse instanties wordt op grensoverschrijdende kaarten gezet. De volgende stap is het opstellen van een advies aan de waterbeheerders over afstemming van meetmethodes en waterkwaliteitsnormen.

Maatregelen werkgroep Vismigratie

De Duits-Nederlandse werkgroep Vismigratie stelt een advies op over welke maatregelen in welke stroomgebieden nodig zijn om de grensoverschrijdende vismigratie te bevorderen. Hiervoor leveren we als waterschap bouwstenen op, zoals knelpunten- en verspreidingskaarten, een analyse van de migratiebehoeften (behoefte van organismen om zichtijdens hun levencyclus te verplaatsen) en milieueisen van de doelsoorten.

Maatregelen regionaal hoogwater

De samenwerking voor regionale afstemming bij hoogwater vindt langs twee sporen plaats:

• Operationele samenwerking via waarschuwings- en voorspelsystemen in geval van hoogwater. Dit blijft plaatsvinden via het samenwerkingsverband 'Modelinstrumentarium Vecht (SMV)' en via bilaterale waarschuwingen voor grensoverschrijdende beken. De beschikbare hoogwaterkaart levert de benodigde basisinformatie.
• Samenwerking bij calamiteiten. We hebben deze samenwerking intensief afgestemd om voorbereid te zijn op concrete hoogwatersituaties, in de vorm van netwerkontwikkeling en het organiseren van gezamenlijke oefeningen.

Uitdagingen en nieuwe thema's

We zien de volgende uitdagingen en thema's voor de planperiode:

• Het opvangen in Duitsland en niet-afwentelen naar Nederland van grote regionale waterafvoeren in geval van extreme buien. Ook gaat het om het op de juiste locaties vasthouden van water aan weerszijden van de grens, in geval van extreme droogte.
• Ook de uitwisseling van kennis en (landbouw)advisering over maatregelen gericht op het grensoverschrijdend verminderen van nutriënten (voedingsstoffen voor planten, veelal stikstof en fosfaat) in het oppervlaktewater blijft actueel. Dit geldt mede omdat aan weerszijden van de grens voor stikstof en fosfaat verschillende kwaliteitsnormen gelden.
• Voor grondwater signaleren we met name in Duitsland knelpunten zoals stijgende nitraatgehaltes in relatie tot drinkwaterwinning; onttrekking van grondwater en intensief agrarisch bodemgebruik. Op dit thema is uitwisseling van kennis en aanpak nuttig en noodzakelijk.

De genoemde thema's blijven we oppakken als onderdeel van de ontwikkeling van de stroomgebieden als geheel, dus grensoverschrijdend.